با گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی، بسیاری از افراد بدون آگاهی حقوقی، اقدام به انتشار پیام هایی می کنند که ممکن است از نظر قانونگذار «جرم» تلقی شود. از مهمترین این جرائم می توان به توهین و افترا اشاره کرد که در فضای مجازی به شکل گسترده ای دیده می شود. بر اساس ماده 608 قانون مجازات اسلامی، توهین به افراد، حتی از طریق پیام، پست یا کامنت در فضای مجازی، در صورتی که حاوی الفاظ رکیک یا تحقیرآمیز باشد، جرم محسوب می شود و مجازات آن می تواند تا 74 ضربه شلاق یا جزای نقدی باشد. این جرم نیاز به اثبات لطمه به حیثیت ندارد و به صرف توهین کافی است. اما افترا در ماده 697 همین قانون تعریف شده است؛ نسبت دادن صریح یک عمل مجرمانه به فردی مشخص، بدون آنکه بتوان آن را اثبات کرد؛ مثلاً اگر در یک استوری یا کامنت عمومی بنویسید «فلانی دزد است» و برای آن مدرکی نداشته باشید، مرتکب افترا شده اید. مجازات افترا می تواند حبس از یک ماه تا یک سال یا جزای نقدی باشد. نکته مهم اینکه طبق قانون جرائم رایانه ای، این نوع پیام ها حتی اگر خصوصی ارسال شده باشند، می توانند با گزارش شاکی، پیگیری و به عنوان دلیل در دادگاه استفاده شوند.



