تفاوت دادگاه و دادسرا ممکن است در ظاهر حقوقی و پیچیده به نظر برسد، اما با یک مثال ساده می توان آن را بهتر فهمید، فرض کنید شما رئیس جمهور یک کشور هستید و مردم هر روز نامه های زیادی برای شما ارسال می کنند؛ نظیر شکایت، درخواست، پیشنهاد، گزارش تخلف و... حال سؤال این است: «آیا وقت دارید همه این نامه ها را شخصاً بخوانید و به هر کدام پاسخ دهید؟» طبیعتاً نه. بنابراین یک مسئول ویژه تعیین می کنید تا به امور سطحی تر رسیدگی کند و به مردم اعلام می شود که از این به بعد، نامه های خود را به این مسئول بفرستند. مسئول مربوطه موظف است همه نامه ها را بخواند، مرتب کند، پرونده ها را تفکیک و موارد ساده و قابل حل را خودش پیگیری کند، اما اگر نامه ای بسیار مهم یا پیچیده بود و نیاز داشت که خود رئیس جمهور تصمیم نهایی را بگیرد، آن را برای شما می فرستد. در این مثال، رئیس جمهور همان دادگاه است و آن مسئول ویژه، دادسراست. دادسرا محلی است که در آن تحقیقات مقدماتی در مورد جرائم انجام می شود. وظیفه اصلی دادسرا بررسی شکایات، جمع آوری دلایل و تعیین این است که بررسی کند آیا جرم رخ داده است یا نه. اگر دادسرا به این نتیجه برسد که جرم به وقوع پیوسته و نیاز به رسیدگی قضایی دارد، پرونده را به دادگاه ارسال می کند تا قاضی درباره آن تصمیم بگیرد. به زبان ساده تر اگر دادسرا نباشد، قاضی ها فرصت و توان بررسی دقیق همه پرونده ها را ندارند. همانطور که رئیس جمهور بدون داشتن یک مسئول هماهنگ کننده، نمی تواند به تنهایی از عهده مطالعه هزاران نامه برآید. همچنین این تقسیم وظایف به ما اطمینان می دهد که روند دادرسی با دقت و نظم پیش می رود و هر کسی به حق خود می رسد.



